Yaşama sevinciyle yaşamsal telâşları bir arada yaşarız.
Eğer ki, size eşlik eden bir anlatı/yazar/yapıt ve düşünce yanınızda hep varsa; bunlarla baş edebilmeyi öğrenirsiniz.
“Bazı girişimler vardır ki, bunlar özenli bir karmaşa gerektirir.”
(H. Melville)
Sizi karmaşık bir yola yönelteceğimi biliyorum. Bunun iyicil bir “sapma” olabileceğini şimdiden söylemek isterim.
Bir yazar/yapıt odak okuması yapacağız. Başlangıçta karmaşık gibi gelse de; adım atıp ilerleyince bir “yaşama kitabı”yla karşı karşıya olduğunuzu; her şeyden öte hayat ve yazıya dair bakışınızı yeni baştan gözden geçirebileceğinizi söyleyebilirim.
Burada yazarın neleri/nasıl anlattığına bakmanızı öneririm ilkten. Sonrasında anlatılan/lar/ın izlerine düşerek sizdeki yansılarına bakmanız…
Moby Dick/Beyaz Balina’dan sonra hayata/yazıya nasıl baktığını görebileceğiniz bir yolculuk olacak bu “odak okuma”nız.
“Melville’in cümleleri hem bir sel hem bir dağ hem de bir denizdir.”
(Jean Giono)
Bu sözler ilk ânda metaforik gibi gelse de; Moby Dick’i okurken göreceksiniz ki; böylesi bir tragedya insana ve doğaya/evrene dair çok şey söylemektedir.
Kaptan Ahab’ın ve beyaz balina Moby Dick’in öyküsünde biraz da kendinize bakma/görme/anlama yolculuğuna çıkacaksınız.
İnsan iyiyle kötünün buluştuğu kavşaktadır. Bu da bizi roman okurken sorular sorarak yol almamızı sağlar.
-güç -otorite -bilinçaltı -sömürü -kötülük
-kader -Tanrı -doğaüstü güçler -korku -nefret
-acı -cinsellik -evrenin gizi -kayıp -yitirilen
-arzu -cinnet -karşılaşma -gurur -öfke
-öç alma - ölüm -umut/suzluk -kin -tutku
-sakatlık -eksiklik -paranoya -başkaldırı -doğa
-delilik -sapmak -ölüm -direnç -inanç
-yalnızlık -amaç -sürükleniş -abartı -sevgi/sizlik
-yücelik -yenilgi –güzellik -yıkıcılık -cehennem
-girdap -sanrı -hayal gücü -öldürmek (tutkusu)
-monomanlık (zihinsel hastalık) -ruhsal çöküntü
-deniz duygusu -yabanıl deniz/doğa
“Ahab ne denli yüce ise, bu destanın gerçek kahramanı Moby Dick de o denli yücedir.” (Mîna Urgan)
Okuma Planı
Her hafta belirtilen bölümler/sayfalar okunarak notlar alınacak, bir tür okuma güncesi tutulacak. Bu bölümlerden esin veren her şey not edilip gerek duyulan alıntılar yapılacak. Düşüncelerinizle birlikte yazı konusu olabilecek her kavram/düşünce/duygu üzerine bu bölümlerden hareketle çözümleme yapılarak yazılarınız değerlendirilecek.
Önsöz: Mîna Urgan: s.11-23
Balina Sözcüğünün Kaynakları s.27-45
1.Hafta:
Bölüm I.Belirtiler…..s. 45-117> I-XV.Balık Çorbası
2.Hafta:
Bölüm XVI.Gemi …..s. 118-202> XVI-XXXII.Balinagiller
3.Hafta:
Bölüm: XXXIII.”Specksynder”….s. 203-295>XXXIII-XLIX.Sırtlan
4.Hafta:
Bölüm: L.Ahab’ın Sandalı….s. 296-385>L-LXIX.Cenaze Töreni ve Tayfası Fedallah
5.Hafta:
Bölüm: LXX İsfenks….s. 386-473> LXX-LXXXVII. Büyük Armada
6.Hafta:
Bölüm: LXXXVIII Okullar ve Öğretmenler… s. 474-563> LXXXVIII-CVII. Marangoz
7.Hafta:
Bölüm: CVIII Ahab ve Marangoz…. s. 564-653> CVIII-CXXXII. Senfoni
8.Hafta:
Bölüm: CXXXIII Kovalama, Birinci Gün…. S. 654-685> CXXXIII- CXXXV. Kovalama, Üçüncü Gün
Sonsöz> s.687
Melville’in Mektupları> s.697-706
Moby Dick, Şiirsel Destan/ Lewis Mumford> s.707-708
Melville Mutlak Peşinde/ Willard Thop> s.709-710
Moby Dick’in Yazılışı/ Leon Howard> s. 711-736
Yan okumalar:
Çev.: Burçak Targaç, 2022, Everest Yay.
Çev.: Münir Göle, 2008, İletişim Yay.
Çev.: Filiz Öztürk, 2021, Can Yay.
Garanti Kredi Kartları